Czy zawód opiekuna to profesja zarezerwowana wyłącznie dla kobiet?

Zgodnie z dość powszechnym przekonaniem kobiety i mężczyźni posiadają zestawy cech, które są przydatne w różnych zawodach. Jednym z takich zawodów jest opieka nad osobami starszymi – dziedzina zdecydowanie zdominowana przez kobiety. Czy jednak oznacza to, że mężczyźni nie mogą zatrudnić się w tej branży? Jakie cechy musi posiadać męski opiekun, by sprawdzić się w swojej roli i kiedy jest on bardziej pożądany przez pracodawcę, niż opiekunka?

Czy w opiece mogą pracować mężczyźni?

Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta: oczywiście, że mogą. Co prawda branża wciąż jest zdominowana przez kobiety, niemniej od lat widać stopniowy wzrostu udziału mężczyzn na tym rynku – szacuje się, że obecnie stanowią oni około 5% wszystkich pracowników zatrudnionych w opiece, co jeszcze kilkanaście lat temu było trudnym do wyobrażenia wynikiem.

Dlaczego w opiece pracuje więcej kobiet niż mężczyzn?

Nie ma wątpliwości, że za dużą (choć zmniejszającą się z roku na roku) dysproporcją między opiekunkami a opiekunami osób starszych w dużej mierze stoją pewnego rodzaju przekonania na temat naturalnych predyspozycji kobiet i mężczyzn oraz ich roli w społeczeństwie. Kobiety tradycyjnie mają przydzieloną rolę osoby, która roztacza opiekę nad innymi – dziećmi, chorymi czy osobami starszymi. Powszechnie przypisuje im się cechy, które ułatwiają wykonywanie takiego zadania, np. wysoką wrażliwość na cudze cierpienie, empatię, uprzejmość, duże zasoby cierpliwości, odporność na stres itd. Nie ulega też wątpliwości, że według tradycyjnego wychowania już młode dziewczynki są przyuczane do opiekuńczej roli. Tymczasem cechy przypisywane mężczyznom to np. asertywność, odwaga, charyzma, aktywność, swego rodzaju wojowniczość. Model wychowania chłopców jest też zupełnie inny – uczeni są oni wzorców, które mają zwiększyć ich szanse na rynku pracy, np. pociągu do rywalizacji, koncentrowania się na rzeczach i problemach do rozwiązania, a nie ludziach i ich emocjach.

W rzeczywistości jednak nie ma  żadnego dowodu  potwierdzającego, że istnieje jakikolwiek związek między płcią a predyspozycjami do wykonywania określonego zawodu. Cechy, które uznaje się za naturalne dla kobiet i mężczyzn są w dużej mierze wynikiem zastosowanych metod wychowania oraz oddziałujących na osobę wzorców kulturowych, w tym m.in. podziału na „męskie” i „kobiece” zawody. Innymi słowy – mężczyźni mogą spełniać się w roli opiekuna tak samo dobrze (a nawet lepiej!), jak kobiety, a  powodem, dla którego nie podejmują się tego zadania jest przede wszystkim kultura w jakiej dorastali. Przejęcie „damskiej” roli może być w takim przypadku uważane za coś niewłaściwego i niewielu jest w stanie wyrwać się z takiego schematu myślowego.

Jakie szanse na rynku opieki mają mężczyźni?

Za niski odsetek mężczyzn wśród osób zawodowo opiekujących się seniorami odpowiada również pewna dyskryminacja na rynku – wielu zleceniodawców odrzuca opiekuna-mężczyznę, z góry zakładając, że nie będzie on odpowiednim pracownikiem. Na szczęście zjawisko te staje się z roku na rok coraz rzadsze, a co więcej – niektórzy zleceniodawcy wręcz zaznaczają w swoich zleceniach, że poszukują właśnie panów do opieki. Dlaczego? Bardzo często chodzi o preferencje podopiecznych, dla których współpraca z drugim mężczyzną jest po prostu łatwiejsza. Przykładowo – jeśli senior doświadcza dużego dyskomfortu w sytuacji, gdy w codziennej higienie pomaga mu kobieta, rozwiązaniem problemu będzie zatrudnienie mężczyzny. Mężczyźni cenieni są również ze względu na swoją z reguły lepszą kondycję fizyczną, która przydaje się szczególnie w przypadku opieki nad osobami o mocno ograniczonych możliwościach ruchowych.

Jak przyznaje agencja Prestige24h, zleceń dedykowanych wyłącznie mężczyznom jest wciąż raczej mało, jednak zleceniodawcy mają coraz większą świadomość, że płeć nie określa umiejętności oraz cech charakteru. Dlatego szanse opiekunów-mężczyzn na tym rynku z czasem będą tylko rosnąć.

Jakimi cechami powinien odznaczać się opiekun?

Niezależnie od płci, osoba zajmująca się profesjonalną opieką nad osobami starszymi powinna odznaczać się:

• cierpliwością – która pozwoli ze spokojem i opanowaniem znosić różnego rodzaju trudne sytuacje,
• odpornością na stres – niezbędną do tego, by nie popaść w różnego rodzaju dolegliwości wynikające z trudów pracy, na przykład wypalenia zawodowego,
• zimną krwią – pozwalającą działać pod wpływem dużego stresu, np. szybko wezwać pogotowie ratunkowe, kiedy życie seniora jest zagrożone,
• empatią – czyli umiejętnością rozpoznawania stanów emocjonalnych i procesów myślowych innych osób, stawiania się w ich pozycji i patrzenia na daną kwestię z innej perspektywy,
• wrażliwością – czyli umiejętnością odpowiedniego reagowania na cudze stany emocjonalne, na przykład wyrażaniem współczucia w sytuacji czyjegoś cierpienia i cieszeniem się z czyichś sukcesów. Wrażliwość i empatia są często ze sobą utożsamiane, choć w rzeczywistości nie są tym samym,
• komunikatywnością – czyli zdolnością do nawiązywania dobrych relacji z osobami z otoczenia. Nie jest to równoznaczne ze znajomością języka.

Do tego wszystkie przyda się również pozytywne nastawienie oraz pewna doza asertywności, czyli umiejętność wyznaczania granic i nie poddawania się w nadmiernym stopniu wpływowi innych osób. Wszystkie te cechy tworzą opiekuna seniora, który jest w stanie nie tylko zadbać o drugą osobą, ale również o siebie.

Podsumowując: choć powszechnie opieka nad osobami starszymi postrzegana jest jako zawód kobiecy, to w rzeczywistości nie ma żadnych racjonalnych przeciwwskazań do tego, by wykonywał go mężczyzna. Co więcej – wśród opiekunów z pewnością jest spora grupa pracowników, którzy mają do tej pracy lepsze predyspozycje, niż wiele opiekunek. Dlatego jeśli jesteś mężczyzną, który myśli o pracy za granicą, dobrych zarobkach, a jednocześnie ma poczucie misji, zapraszamy do kontaktu z naszą agencją.